Alle feiten over zorgverzekering en uitschrijven bij werken in buitenland

Reizen en werken in het buitenland roept veel vragen op, vooral over de Nederlandse zorgverzekering of uitschrijven bij de gemeente. Om je working holiday soepel te laten starten, hebben wij de complete informatie opgezocht, gecheckt en op een rij gezet. Informatie van alle officiële bronnen die er maar te vinden zijn.

We hebben officiële overheidsbronnen en Nederlandse zorgverzekeraars geraadpleegd om deze twee meest gestelde vragen compleet en 100% juist te beantwoorden:

• Moet ik mij uitschrijven bij de gemeente als ik ga reizen en/of werken in het buitenland
• Kan/mag ik mijn Nederlandse zorgverzekering aanhouden bij een working holiday?

Uitschrijven bij de gemeente?

Je bij de gemeente laten uitschrijven, betekent je laten uitschrijven uit de Basisregistratie Personen (BRP) ook wel bekend onder de oude naam Gemeentelijke Basisadministratie (GBA). Gelukkig is daar geen onduidelijkheid over. De website van de Rijksoverheid is duidelijk en stellig: “U moet zich laten uitschrijven als ingezetene uit de Basisregistratie Personen (BRP) als u in een jaar tijd langer dan 8 maanden in het buitenland verblijft. Deze periode hoeft niet aaneengesloten te zijn.” (meer info)

Ook staat er precies hoe en wanneer je je kunt laten uitschrijven: “U kunt zich vanaf 5 dagen voor uw vertrek laten uitschrijven bij de gemeente waar u woont. U moet dit persoonlijk doen. De gemeente geeft op uw verzoek een bewijs van uitschrijving. “

Maak je geen zorgen, als je je uitschrijft blijf je gewoon Nederlander. Bij terugkomst kun je weer zonder problemen ingeschreven worden. Dit is eenvoudig geregeld.

Zorgverzekering aanhouden of opzeggen?

Dit is de vraag waar de meeste discussie onder reizigers en backpackers over is. Kijkende naar de officiële informatie van de Rijksoverheid zien we het volgende… Als je op vakantie gaat, blijf je als inwoner van Nederland altijd verzekerd voor zorgkosten via de Wet Langdurige Zorg (WLZ). Dit kan veranderen als je gaat wonen, werken, studeren of lang reizen in het buitenland (buiten Europa).

Als je een jaar gaat werken in het buitenland, dan ben je vaak niet meer verzekerd volgens de WLZ. Daardoor heb je geen recht meer op zorgverzekering in Nederland en moet je deze opzeggen. Check dit altijd met je eigen zorgverzekering en de Sociale Verzekeringsbank. Lees de complete info van het CAK.

Tip: door een speciale lang-op-reisverzekering af te sluiten ben je verzekerd tijdens het reizen en werken in het buitenland, ook voor medische zorg. Deze verzekeringen zijn vaak modulair dus je kunt het op maat maken voor jouw reis. Ook kun je de verzekering verlengen als je langer wegblijft.

Wat zeggen de verzekeraars: zorgverzekering opzeggen of aanhouden?

Het onderwerp van zorgverzekering aanhouden of opzeggen bij werken in het buitenland is best lastig. Vooral omdat voorgaande info van het CAK (Rijksoverheid) niet die 100% duidelijkheid geeft.

Hierdoor kom je op fora en in Facebook-groepen veel halve waarheden en semi-feiten tegen. En omdat wij streven naar het ultieme antwoord op de lastige vraag “moet ik mijn Nederlandse zorgverzekering opzeggen of aanhouden als ik ga werken buiten Europa?” hebben we ‘m ook aan zorgverzekeraars voorgelegd. Deze verzekeraars zijn door ons benaderd:

• VGZ
• Achmea (FBTO)
• Menzis
• CZ
• DSW

VGZ, Achmea, CZ en Menzis zijn namelijk de grootste (zorg)verzekeraars. Gezamenlijk hebben zij 37 verzekeraars (merken) onder zich en hebben daarmee 89% van de markt in handen (cijfers: december 2015). Daarmee moeten we het enige goede antwoord op de vraag van zorgverzekering aanhouden of opzeggen bij werken in het buitenland toch wel krijgen.

Vraagstelling: zorgverzekering aanhouden of opzeggen

Om te voorkomen dat er verwarring ontstaat, hebben we de vraag kort maar duidelijk gesteld: “Ik ben van plan om volgend jaar februari (2017) een jaar te wonen, werken en reizen in Nieuw-Zeeland (met een working holiday visum). Ik zag op Rijksoverheid.nl dat ik mij dan moet uitschrijven uit de Basisregistratie via de gemeente… Maar kan ik dan wel mijn zorgverzekering bij jullie aanhouden?”

Alle genoemde verzekeraars hebben deze vraag via hun contactformulier ontvangen, wat overigens bij sommigen geen makkelijke taak is, maar dat is een ander verhaal. Hieronder staan de reacties met alle informatie die we kregen.

Antwoord van CZ (binnen 3 werkdagen)

“Tijdens uw verblijf in Nieuw-Zeeland blijft u recht houden op een zorgverzekering. Gaat u werken voor langer dan drie maanden aaneengesloten en er worden sociale premies afgedragen op uw loon, dan hebt u geen recht meer op een zorgverzekering in Nederland. U moet dit dan binnen 30 dagen aan ons doorgeven. Wij zetten dan de zorgverzekering voor u stop.”

Samengevat: een snel en duidelijk antwoord. Bij alleen reizen houd je recht op de Nederlandse zorgeverzekering, maar als je langer dan 3 maanden buiten Europa gaat werken, heb je geen recht meer op je zorgverzekering in Nederland.

Antwoord van Achmea / FBTO (binnen 3 werkdagen)

“Ik kan uw gegevens niet vinden met alleen uw naam en uw e-mailadres. Bent u al klant bij FBTO? Dan willen we uw situatie graag met u doornemen. Wilt u ons bellen? Wij helpen u graag. Houdt u uw relatienummer bij de hand als u belt? Dat staat op uw zorgpas.

Bent u nog geen klant bij FBTO? Wij geven u vooraf helaas geen informatie en advies over uw verzekeringsrecht.”

Samengevat: deze zorgverzekeraar wenst geen informatie te geven aan klanten die het formulier niet compleet invullen of die geen klant (lijken) te zijn. Vreemd. We waren niet op zoek naar staatsgeheimen, maar alleen naar een specifiek antwoord op een algemene vraag.

Helemaal vreemd, als je bedenkt dat collega Zilveren Kruis (net als FBTO onderdeel van Achmea) een handige pagina met informatie over de zorgverzekering bij reizen, studeren en/of werken in het buitenland heeft.

De info van Zilveren Kruis (Achmea) is heel helder: “Wonen en werken in het buitenland. U verliest uw recht op een Nederlandse zorgverzekering. U moet uw zorgverzekering bij ons opzeggen. Verzeker u in het land waar u woont en werkt.

Antwoord van DSW (binnen 4 werkdagen)

“Volgens de zorgverzekeringswet behoudt u uw recht op de zorgverzekering gedurende een verblijf van één jaar in het buitenland. Zolang u nog niet werkt in Nieuw-Zeeland, behoudt u uw recht op de zorgverzekering in Nederland ondanks dat u uitgeschreven wordt uit de Basisregistratie Personen van de gemeente.

Als u er begint te werken, dan kunt u te zijner tijd uw zorgverzekering opzeggen. Mocht u in de veronderstelling zijn nog recht te hebben op de zorgverzekering in Nederland ondanks dat u al bent begonnen met werken, dan kunt u uw verzekeringsrecht laten toetsen door de Sociale Verzekeringsbank (SVB) om dit uit te sluiten.”

Samengevat: Als je 1 jaar in het buitenland blijft om te reizen (dus NIET om te werken), heb je nog steeds recht op een Nederlandse zorgverzekering Maar bij werken in het buitenland moet je de zorgverzekering in Nederland opzeggen.

Antwoord van Menzis (binnen 5 werkdagen)

“Als u tijdelijk in het buitenland verblijft dan blijft u verzekerd voor de Wet langdurige zorg (Wlz). Hierdoor blijft u ook verzekerd voor de Zorgverzekeringswet (Zvw). Het maakt dan niet uit of u wel of niet ingeschreven staat in de Basisregistratie Personen (BRP). Als u zich bij de BRP laat uitschrijven, hebben we uw buitenlandse woonadres nodig.

Werken in het buitenland

Alleen als u in het buitenland gaat werken vervalt de Wlz-verzekering en de verzekeringsplicht voor de Zvw. We moeten dan de verzekering stopzetten. Is dit het geval, stuur ons dan een kopie van uw buitenlandse arbeidscontract. Hieruit moet blijken vanaf welke datum u daar werkt. U mag dit ook doen na terugkomst in Nederland. We zetten dan alsnog de verzekering stop over de gewerkte periode.”

Samengevat: Duidelijk en uitgebreid omdat ze uitgaan van alleen maar reizen (= zorgverzekering aanhouden) en werken in het buitenland (= geen recht meer op zorgverzekering, dus opzeggen).

Menzis heeft het trouwens ook duidelijk op een speciale info-pagina van hun website staan. “Gaat u werken in een niet-verdragsland? Dan moet u zelf een particuliere ziektekostenverzekering afsluiten.”

Nieuw-Zeeland en Australië zijn geen verdragslanden dus je dient je zorgverzekering op te zeggen als je gaat werken in deze landen.

Antwoord van VGZ (binnen 8 werkdagen )

“U geeft aan dat u een lange reis maakt naar het buitenland en dat u daar gaat werken. Het is afhankelijk van uw situatie of u verzekerd kan blijven in Nederland. Wilt u een toetsingsformulier invullen? Dit toetsingsformulier kunt u vinden op onze website www.vgz.nl/toetsingsformulier

Zodra wij het ingevulde toetsingsformulier hebben ontvangen kunnen wij uw situatie beoordelen. U ontvangt zo snel mogelijk bericht van ons.”

Samengevat: Teleurstellend. Niet alleen duurde het antwoord van VGZ langer dan bij de andere zorgverzekeraars, het was ook nog het minst duidelijke antwoord. a) de complete situatie hadden we namelijk al uit de doeken gedaan in onze vraag (1 jaar werken in Nieuw-Zeeland) en b) de link naar het toetsingformulier gaat naar een niet-bestaande pagina (404 error).

VGZ heeft trouwens een speciale pagina voor wonen, werken of studeren in het buitenland, maar alle links gaan naar het CAK. Ze geven dus geen duidelijke info die vanuit zichzelf komt. Onze tip voor VGZ-verzekerden is dan ook: ga je werken in een land buiten Europa of langer dan een jaar reizen, laat dan meteen de SVB een Wlz-check doen en ga met de uitslag naar VGZ. Alles is dan makkelijker geregeld.

Conclusie: uitschrijven en/of opzeggen?

Als je van plan bent om te reizen en/of werken in het buitenland, stel jezelf dan 3 vragen:

1. Hoe lang blijf je weg in dat jaar? Is het langer dan 8 maanden, dan moet je je uitschrijven bij de gemeente!
2. Ga je in een jaar tijd alleen maar reizen (en absoluut geen werk doen)? Dan dien je de Nederlandse zorgverzekering aan te houden.
3. Ga je een (deel van een) jaar werken in het buitenland? Dan heb je geen recht meer op een Nederlandse zorgverzekering! Je moet je zorgverzekering zelf opzeggen. Let wel: sommige zorgverzekeraars houden een grens van minstens 3 maanden werken in het buitenland aan om dit te laten gelden.

Tip: met een lang-op-reisverzekering ga je goed verzekerd op pad. Je hebt dan dekking voor reizen, werken en (bepaalde) actiesporten. Dergelijke lang-op-reisverzekeringen zijn vaak modulair. Je kunt ze geheel op maat maken. Ook kun je de verzekering verlengen als je langer wegblijft.

Ik weet mijn plannen nog niet: reizen of werken of allebei?

Als je nog niet weet wat je plannen precies zijn, dan kun je maar het beste van het maximale uitgaan. Heb je een working holiday visum? Dan kun je namelijk tot 12 maanden werken en reizen in het land waar je heengaat. In sommige landen zelfs langer dan een jaar. Oftewel, ga dan van 12 maanden reizen met werken uit en leg die info voor aan je zorgverzekeraar. Je zult dan zien dat hun antwoord duidelijk is en je zorgverzekering wordt stopgezet. Denk eraan om je ook uit te schrijven bij de gemeente!

Duidelijk toch? Alle lastige vragen zijn nu beantwoord, precies zoals we beloofd hadden. Hieronder hebben we nog wat info over wat er met je AOW in Nederland gebeurt. En worden er een aantal mythes behandeld die vaak online op fora en op Facebook te lezen zijn.

Gevolgen voor AOW bij werken in het buitenland?

De Algemene Ouderdomswet (of AOW) is niet iets waar je als jonge backpacker direct over nadenkt. Al zijn er enkelen die er wel aan denken. Voor hen even wat korte info. Elk jaar dat je in het buitenland werkt, krijg je later 2% minder AOW (zie ook deze info). Je kunt je hier tegen vrijwillig verzekeren via de Sociale Verzekeringsbank (SVB). Hoe en wat lees je in deze PDF-brochure van de SVB.

Mythes over verzekeren en werken in het buitenland

Tot slot nog een aantal mythes of verhalen die online te vinden zijn. Deze lijst zal worden uitgebreid zodra er meer tegenstrijdige of onjuiste info de ronde doet. Wij doen namelijk alles voor 100% correcte en duidelijke info! Alles om deze lastig vragen nu eens en voor altijd beantwoord te hebben!

Myhthe #1: verplicht om je zorgverzekering tijdens working holiday aan te houden

Onjuist. Je bent verplicht om tijdens je working holiday een ‘extensive medical insurance' te hebben. Een verzekering waardoor je geen gebruik hoeft te maken van de medische voorzieningen in het land waar je heen gaat. En daar zijn lang-op-reisverzekeringen speciaal voor gemaakt. Je hebt dan dekking tijdens je reis, het werken en (bepaalde) actiesporten. Dit is niet alleen een eis bij het working holiday visum voor Nieuw-Zeeland, maar ook voor andere working holiday landen.

Mythe #2: ik bepaal toch zelf of ik mijn zorgverzekering aanhoud

Onjuist. Helaas heb je dit niet zelf in de hand. De overheid bepaalt of en wanneer je je dient uit te schrijven uit de Basisregistratie Personen. En ook de regels van social zekerheid en zorgverzekering. Het is een kwestie van recht hebben op en helaas niet een keuze die jij zelf kan maken.

Mythe #3: als ik het anders doe, merkt niemand het toch?

Onjuist. De Basisregistratie Personen (BRP) is gekoppeld aan vele overheidssystemen. Ook zorgverzekeraars raadplegen deze info. Zij moeten immers controleren of iemand zijn plichten niet ontduikt.

Maar het belangrijkste is, stel je zou nog kunnen doen alsof je in Nederland woont en je zorgverzekering aan kunnen houden. Als er iets gebeurt tijdens je working holiday, loop je tegen problemen aan. Als je namelijk officieel geen recht meer hebt op iets, dan ben je daarmee ook niet gedekt. Oftewel als jij het systeem voor de gek houdt em voor niets premie betaald, dan houd je eigenlijk jezelf voor de gek. Je (zorg)verzekering zal niet uitkeren als blijkt dat je er geen recht op had.